Nederland is een regeldicht land. De bedoelingen achter regels zijn goed – vaak ter bescherming van een gerechtvaardigd belang. Regels kunnen bovendien ondernemers helpen door bijvoorbeeld standaarden neer te leggen en een gelijk speelveld te creëren. Maar de administratief zware invulling van deze regels, alsook de hoeveelheid ervan en de tegenstrijdigheid van regels waarvan meer dan eens sprake is, verstikt ons ondernemingsklimaat en daarmee ook ons verdienvermogen. Regelgeving kan voortkomen uit wantrouwen en het geloof dat regels vaak de oplossing voor een probleem zijn. Een bekende reflex van de politiek en overheid is om risico’s, tot vaak ver achter de komma, trachten weg te managen met regelgeving. Voor veel ondernemers vergaat daardoor de lust om te ondernemen. En voor veel startende ondernemers is het verre van eenvoudig om met de grote hoeveelheid regels om te gaan. Het kabinet merkt dat in contacten met ondernemers, net als waarschijnlijk de leden van uw Kamer tijdens hun gesprekken en werkbezoeken.
Lijst van bestaande regels waar het kabinet regeldruk gaat verminderen
Daarom heb ik op 5 september 2025 uw Kamer geïnformeerd over een nieuwe, concretere, veel minder vrijblijvende en kabinetsbrede aanpak voor regeldrukvermindering voor ondernemers. Ik zie die aanpak als een ‘aanvalsplan’, waarbij het kabinet de lat bewust hoog legt, want anders komen we niet veel verder. Het is een plan waarbij álle ministeries die regels hebben voor ondernemers meedoen en gaan leveren. Het kabinet begint met het schrappen of verminderen van de regeldruk van 500 regels vóór de zomer van 2026. Met de motie Yesilgöz-Zegerius en Bontenbal heeft uw Kamer gevraagd om voor het einde van 2025 een brede inventarisatie op elk departement te doen van welke 500 regels kunnen worden geschrapt of waarvan de regeldruk kan worden verminderd, en inzicht te geven in de aanpak daarvoor. Met deze brief geeft het kabinet invulling aan deze motie.
Ook met betrekking tot regeldruk is voorkomen natuurlijk beter dan genezen. Daarom maakt het kabinet zich – naast deze nieuwe aanpak voor bestaande regeldruk – sterk om zoveel mogelijk nieuwe onnodige regeldruk te voorkomen. Bijvoorbeeld door Europese wet- en regelgeving lastenluw te implementeren en alternatieve oplossingen te vinden voor voorgestelde of voorgenomen regels. Een voorbeeld van voorgenomen regels, die nadrukkelijk zijn overwogen, maar uiteindelijk niet zijn ingevoerd, is het besluit van de minister van Financiën om, na een door uw Kamer verzochte verkenning hiernaar, niet over te gaan tot nationale klimaatwetgeving voor de financiële sector. Een verkenning naar deze maatregelen werd aangekondigd door het vorige kabinet en werd door een Kamermotie ondersteund.
Het kabinet heeft afgesproken dat elk departement een concrete bijdrage levert. Met deze brief geef ik u een eerste stand van zaken van de voortgang van ons ‘aanvalsplan’.
Inventarisatie
Eenvoudig is het structureel verminderen van onnodige regeldruk niet. Anders was het immers allang gebeurd. De regelgeving die we hebben is een ingewikkeld bouwwerk geworden. Toch merk ik dat een ambitieuze doelstelling beweging op gang brengt. Het kabinet heeft de uitvoering van de motie collectief opgepakt. Elk departement is aan de slag gegaan met een brede inventarisatie van regels die ondernemers onnodig belasten. Het kabinet heeft bij de totstandkoming van deze lijst geluisterd naar signalen uit de praktijk middels:
Directe input van brancheorganisaties en ondernemers;
De negen MKB-indicatorbedrijvenonderzoeken die de meest belastende verplichtingen voor negen specifieke sectoren in beeld brengen;
Signalen van het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR), waaronder negatieve adviezen bij voorstellen voor wet- en regelgeving van de afgelopen acht jaar;
Evaluaties van bestaande wet- en regelgeving.
Eerste tussenresultaat
Het zal u niet verbazen dat we in de drie maanden dat we bezig zijn nog niet op de 500 regels zitten. Maar we zijn wel goed op weg! Er is door de verschillende departementen hard gewerkt aan deze lijst van eerste regels waarmee het kabinet aan de slag gaat. Het eerste tussenresultaat is een lijst van 218 bestaande regels (zie bijlage 1). Regels zijn verplichtingen, verboden of normen waaraan ondernemingen moeten voldoen, en die gepaard gaan met regeldruk. Het omvat zowel concrete eisen (zoals het indienen van documenten, meten van waarden of rapporteren van gegevens) als open normen die naleving en verantwoording vereisen. Die regels kunnen onderdeel zijn van een wet, een algemene maatregel van bestuur, een ministeriële regeling, Europese verordeningen en richtlijnen of gaan om beleidsregels (ook van onder meer toezichthouders). Een regel staat op de lijst als het kabinet voor deze regel stappen gaat zetten om regeldruk te verminderen (voor de zomer 2026) of dat recent heeft gedaan (vanaf 1 januari 2025).
Bij het aanpassen van wet- en regelgeving wordt rekening gehouden met de budgettaire consequenties. Aanpassingen die budgettaire consequenties hebben, worden ook integraal gewogen tijdens de daarvoor aangewezen besluitvormingsmomenten in het voorjaar en najaar. Bovendien moet rekening worden gehouden met de mogelijkheden in onder meer uitvoering en toezicht.
De departementen die verantwoordelijk zijn voor deze regels zijn hiermee nu aan de slag. Het uitgangspunt daarbij is helder: de publieke doelen die achter deze regels zitten, onverminderd realiseren, maar met minder regeldruk. En waar nodig afwegingen maken tussen enerzijds het doel en het effect van een regel en anderzijds de regeldruk waarmee het gaat gepaard. Hiermee maken we Nederland lastenluwer voor ondernemers, terwijl we de doelen niet uit het oog verliezen, zoals de bescherming van mens en milieu, volksgezondheid, veiligheid en de bescherming van werknemers. Dit is het startpunt van de departementale reductieplannen.
Voorbeelden van maatregelen
Schrappen van nationale informatievereisten voor het aanbieden van effecten die zijn vrijgesteld van prospectusplicht.
Verminderen van uitvragen bij bedrijven door koppeling van ViDa-richtlijn (VAT in the Digital Age) met CBS-statistiekbehoeften.
Vrijstelling van rapportageverplichting mobiliteit voor organisaties tot 250 werknemers.
Programma STOER: meer dan 100 knelpunten geïdentificeerd om regeldruk in woningbouwsector te verminderen.
Verhoging van vrijstellingsgrens prospectusplicht.
Interdepartementale werkwijze om administratieve lasten bij verduurzamingsregelingen te verminderen.
Aanpassing toezicht op ziekte- en herstelmeldingen bij UWV om boetes te beperken.
Wetsvoorstel om advies van bedrijfsarts leidend te maken bij RIV-toets.
Acties en aantallen
(Gedeeltelijk) schrappen: 73 regels
Stroomlijnen, standaardiseren en vereenvoudigen: 63 regels
Inzet EU (concreet): 30 regels
Doelgroep verkleinen: 20 regels
Nader uitzoeken: 9 regels
Data/software-oplossingen: 8 regels
Minder/ander toezicht: 8 regels
Verlagen frequentie verplichting: 5 regels
Termijnen verlengen: 2 regels
Totaal: 218 regels
Samenwerken in vertrouwen
Dit ambitieuze plan zal in overleg met werkgeversorganisaties, brancheverenigingen, ondernemers, toezichthouders, uitvoerende instanties en andere stakeholders worden uitgewerkt en uitgevoerd. Het kabinet werkt samen met het bedrijfsleven om regels werkbaarder te maken, zoals bij het nieuwe anti-witwasbeleid. Maandelijkse sessies met stakeholders richten zich op lastenreductie en effectiviteit. Ook organiseert het kabinet hackathons om het ‘aanvalsplan’ verder vorm te geven.
Zo blijven we de komende maanden werken aan de doelstelling om 500 regels aan te pakken door te schrappen of te vereenvoudigen. De voortgang hiervan wordt weergegeven via de regeldrukteller op de regeldrukmonitor. Eind 2026 zal ik aan uw Kamer rapporteren over de voortgang. Deze nieuwe aanpak is het begin van een structurele inspanning om ons ondernemingsklimaat te verbeteren en onze concurrentiekracht te behouden.
Vincent Karremans
Minister van Economische Zaken
Bijlagen
Beslisnota bij Kamerbrief voortgang nieuwe aanpak regeldruk
Beleidsnota | 15-12-2025
Lijst van bestaande regels waar het kabinet regeldruk gaat verminderen
Brief | 15-12-2025
