Bij de keuze voor nieuwe locaties voor woningbouw wordt nog nauwelijks rekening gehouden met het bodem- en watersysteem en de gevolgen van klimaatverandering, vooral die op de lange termijn. Dit concludeert deltacommissaris Peter Glas. In een advies geeft hij aan dat er meer ruimte moeten worden gereserveerd om de gevolgen van klimaatverandering voor het waterbeheer op te vangen.
Naar schatting 820.000 nieuwe woningen zijn voorzien in overstroombare gebieden, gebieden met een slappe ondergrond of gebieden met een natte bodem. Het zijn locaties die kwetsbaar zijn voor overstromingen, wateroverlast, bodemdaling, maar ook voor droogte en hitte. Deze kwetsbaarheid zal door de klimaatverandering toenemen. Daarbij krijgen we steeds meer te maken met extreem weer, pieken in de rivierafvoer en een stijgende zeespiegel.
Deltacommissaris Peter Glas schrijft dit in zijn tweede advies over woningbouw en klimaatadaptatie aan de ministeries van Binnenlandse Zaken en Infrastructuur en Waterstaat. In het advies constateert hij dat er bij de woningbouwopgave onvoldoende rekening wordt gehouden met de langetermijngevolgen van klimaatverandering en met de eisen die water en bodem stellen.
Glas: “We hebben snel nieuwe woningen nodig. Maar daarbij is het wel van belang dat we het in één keer goed doen. Dat we flexibiliteit inbouwen en volgende generaties niet klemzetten met problemen en schade. De overstromingen in Limburg hebben laten zien hoe kwetsbaar we zijn in de gebouwde omgeving. Ik roep daarom op om scherper te kijken naar waar we gaan bouwen en hoe we bouwen.”
De waterschappen benadrukken al langer dat water een leidende en sturende rol moet krijgen in bouwplannen om zo schade en overlast door weersextremen te beperken. Het is daarom belangrijk dat de waterschappen zo vroeg mogelijk worden betrokken bij de locatiekeuze voor nieuwbouwprojecten. En dat er in navolging van de adviezen van de deltacommissaris nationale kaders komen voor klimaatbestendig bouwen. Ook vragen de waterschappen om bij nieuwbouwlocaties ruimte vrij te houden voor waterbergingen om de toenemende neerslag op te vangen.
In het advies, waarvoor Sweco, Defacto, Deltares en Ecorys gegevens hebben aangeleverd, roept de deltacommissaris Rijk en regio ook op om op voorhand ruimte te reserveren voor maatregelen die nodig zijn bij een toekomstige zeespiegelstijging van 2 meter op de Noordzee. Daarnaast moet er ruimte behouden blijven in de buitendijkse gebieden langs de grote wateren en rivieren. Die ruimte is nodig voor toekomstige versterkingen van de primaire waterkeringen, voor extra waterberging en voor een goede afvoer van het water.
De Unie van Waterschappen onderschrijft het advies van de deltacommissaris. Het advies is een agenderend advies, dat in de praktijk op alle niveaus invulling verdient. Met de huidige woningbouwopgave worden nu ruimtelijke keuzes voor de komende 100 jaar gemaakt. Het is belangrijk om meer ruimte te reserveren om de gevolgen van klimaatverandering voor het waterbeheer op te vangen, afwenteling van kosten op het waterbeheer te voorkomen, en om de oplossingsrichtingen voor aanpassen aan een hoge zeespiegelstijging open te houden.
Briefadvies Deltacommissaris woningbouw en klimaatadaptatie (Spoor 2)
Bouwstenendocument: Het effect van klimaatverandering op de woningbouwopgave