Vandaag verstuurde minister Ollongren de resultaten van enkele onderzoeken over de betaalbaarheid van de energietransitie naar de Kamer. Het gaat om het Dashboard Eindgebruikerskosten dat gemeenten inzicht geeft in de gemiddelde kosten voor eindgebruikers voor de verschillende warmtestrategieën; een onderzoek uitgevoerd in opdracht van de voorzitter van het Uitvoeringsoverleg Gebouwde Omgeving (UGO) naar de financiële haalbaarheid van de doelstellingen uit het Klimaatakkoord; en een onderzoek naar de effecten van verduurzaming op de woningwaarde.
Minister Ollongren: “De verduurzaming van Nederlandse woningen komt op gang. Steeds meer mensen isoleren hun woning, steeds meer gemeenten hebben hun transitievisies warmte opgeleverd, subsidieregelingen worden overvraagd. Dat is een positieve ontwikkeling. Veel burgers en bedrijven komen in beweging en verduurzamen hun gebouwen. Maar de onderzoeken laten ook zien dat de betaalbaarheid nog verder verbeterd moet worden en er nog flinke investeringen nodig zijn om de doelen van 2030 te halen”.
De afgelopen kabinetsperiode is er hard gewerkt aan de uitvoering van de afspraken van het Klimaatakkoord voor de gebouwde omgeving. Om de betaalbaarheid van de energietransitie te verbeteren zijn er diverse maatregelen genomen, zoals de verhoging van de belasting op gas en de verlaging op elektriciteit, het creëren van aantrekkelijke lange termijn financieringsmogelijkheden met het oprichten van het Warmtefonds – in het bijzonder voor huishoudens zonder leenruimte - en het inrichten van diverse subsidie-instrumenten zoals de Subsidieregeling Energiebesparing Eigen Huis (SEEH), de Regeling reductie energiegebruik (RRE) en de Subsidieregeling Aardgasvrije Huurwoningen (SAH). Vrijwel al deze regelingen zijn overtekend. De sector is volop aan het innoveren en de samenleving is aan het verduurzamen. Gemeenten zijn inmiddels bezig met de transitievisies warmte waardoor er vanaf begin 2022 duidelijkheid komt over de plannen in wijken. Maar uit de rapporten blijkt ook dat er tot 2030 zeilen bijgezet moeten worden. Niet alleen moeten er meer middelen beschikbaar worden gesteld. Ook een beter passende wet- en regelgeving, adequate beprijzing van CO2 en het ontzorgen van en het handelingsperspectief bieden voor huiseigenaren moeten de voor 2030 gestelde doelen dichterbij brengen.
Het Dashboard Eindgebruikerskosten geeft inzicht in de kostenverschillen voor eigenaar-bewoners en huurders als er in een wijk gekozen wordt voor een alternatief voor aardgas, zoals all-electric oplossing, warmtenetten op hoog- of midden/lagetemperatuur bronnen of groen gas. Het biedt gemeenten hiermee inzicht in de haalbaarheid en betaalbaarheid van een voorgenomen wijkaanpak. In het dashboard wordt onderscheid gemaakt tussen vijf verschillende woningtypen, zeven huidige isolatieniveaus (energielabels) en laag, gemiddeld en hoog energieverbruik. Meer informatie vind je hier.
In opdracht van de voorzitter van de uitvoeringstafel van het Klimaatakkoord Gebouwde Omgeving heeft Ecorys in zijn onderzoek onder andere berekend hoeveel CO2-reductie behaald kan worden met de huidige middelen en afspraken, hoeveel aanvullende middelen nodig zijn om woonlastenneutraal het doel van het Klimaatakkoord, te weten 15,3 Mton CO2-uitstoot in 2030, te halen en hoeveel er nodig is om nog één extra Mton CO2-reductie te bereiken in het kader van de opgehoogde ambitie van de Europese Unie. Uit het onderzoek komt naar voren dat er een grote stap gezet gaat worden met het huidige instrumentarium, maar dat om de doelen uit het Klimaatakkoord te halen er een onrendabele top blijft bestaan. Voorts blijkt dat het gebiedsgericht inzetten op warmtenetten verstandig is; dat er aanvullende instrumenten nodig zijn voor het individuele spoor; en dat een verdere schuif in de energiebelasting een groot effect heeft op het verminderen van de onrendabele top.
Uit het onderzoek naar de effecten van verduurzaming op de woningwaarde blijkt dat vergelijkbare woningen met een beter energielabel gemiddeld een bijna 4% hogere verkoopprijs hebben. Bij een gemiddelde woningwaarde van €378.000 gaat het om een verschil van ongeveer €14.000.
Kamerbrief over betaalbaarheid van de energietransitie in de gebouwde omgeving
