Nieuw adviesrapport STOER: mosterd na de maaltijd of uitkomst voor het woningtekort?

In het conceptrapport gaat adviesgroep STOER dieper in op een aantal thema’s zoals het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (Bbl), water-en-bodembeleid, stikstofregels, procedures voor bezwaar en beroep en netcongestie. STOER adviseert bijvoorbeeld om een aantal bouwtechnische eisen uit het Bbl aan te passen, zoals het verlagen van plafonds van 2,60 meter naar 2,50 meter en deurhoogtes van 2,50 meter naar 2,10 meter. Een voorzichtige schatting stelt dat vereenvoudiging en strikte handhaving van het Bbl kan leiden tot een kostenbesparing van 30.000 euro per woning.

Een belangrijke maatregel voor de versnelling van bezwaar- en beroepsprocedures stelt dat bezwaren tegen een bouwvergunning direct en alleen bij de Raad van State worden behandeld. Dit scheelt zeker anderhalf jaar proceduretijd. Daarnaast adviseert STOER om AI in te zetten voor de versnelling van procedures. Met behulp van AI kunnen bezwaar- en beroepsgronden sneller worden verwerkt en kunnen verweerschriften en uitspraken sneller worden gegenereerd.

Bovendien stelt STOER een herbezinning van regels voor. Zijn de huidige stapels eisen nog proportioneel? Kunnen regels voor bouwen op licht verontreinigde grond niet worden versoepeld? Kunnen de parkeernormen bij optoppen (meer bouwlagen toevoegen aan een bestaand gebouw, red.) niet minder streng? Kan de rekenkundige ondergrens van stikstof niet naar 1 mol per hectar per jaar worden verhoogd? STOER pleit voor een betere balans, want ‘goed is goed genoeg’.

Bureaucratische modder

Of de maatregelen daadwerkelijk worden aangenomen, is nog maar de vraag. Eind april gaf STOER-voorzitter Friso de Zeeuw in een interview met PONT | Omgeving al aan dat hij zich zorgen maakt dat het adviesrapport in de bureaucratische en bestuurlijke modder zou belanden.

Nu het kabinet-Schoof is gevallen, zijn er extra zorgen. Er is vrees dat de woningbouwopgave, een van de meest urgente maatschappelijke crises, nog meer vertraging oploopt nu demissionair minister Keijzer mogelijk niet meer de benodigde politieke steun heeft. Brancheorganisatie NEPROM waarschuwde deze week al dat de woningcrisis geen politieke pauze kan verdragen: ‘‘De woningzoekende kan in ieder geval niet wachten’’.

Meteen na de val van het kabinet trok Keijzer het wetsvoorstel huurbevriezing sociale huur in, waardoor woningcorporaties in ieder geval de benodigde investeringsruimte houden voor nieuwbouw. Hoewel dit een stap in de goede richting is voor de woningbouwopgave, blijft volgens STOER het meest urgente vraagstuk voor de woningbouwopgave onopgelost: de woningbouw versnellen door regelgeving te vereenvoudigen en bureaucratische obstakels te verminderen. Dat de adviesgroep aan het eind van deze turbulente week haar conceptrapport fase 2 presenteert, kan worden gezien als mosterd na de maaltijd of licht aan de horizon indien de adviezen positief worden ontvangen.

Niet monomaan stampen

Demissionair minister Keijzer was in ieder geval tevreden met de adviezen van adviesrapport STOER fase 1. Dit betekent echter niet dat de maatregelen zomaar worden aangenomen. De Zeeuw gaf in het interview al aan dat VRO niet monomaan woningen uit de grond kan stampen: ‘‘de maatregelen moeten worden afgewogen tegen de prioriteiten van andere ministeries”. Het nieuwe rapport erkent dan ook de complexiteit en de noodzaak om een balans te vinden tussen de woningbouwopgave en andere publieke belangen zoals kwaliteit, gezondheid en duurzaamheid.

Wat de impact is van de val van het kabinet op de woningopgave zal de komende tijd blijken. Tot en met 17 juni kunnen partijen reageren op het conceptrapport. Het eindrapport wordt verwacht voor de zomer van 2025. Daarna zijn demissionair kabinet-Schoof en de Tweede Kamer aan zet.

Lees hier het adviesrapport STOER fase 2.