Het vergunningplichtig verbouwen van gebouwen gaat voorlopig niet vallen onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Die wet ging op 1 januari 2024 in voor nieuwbouw van kleinere bouwwerken zoals eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden, de zogenoemde gevolgklasse 1. Doel van de Wkb is om een betere bouwkwaliteit te leveren en de consument een sterkere positie te geven. Uit proefprojecten blijkt dat de kosten en administratieve lasten van kwaliteitsborging bij verbouwprojecten relatief hoog zijn. Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening gaat daarom de komende tijd eerst in gesprek met gemeenten, kwaliteitsborgers en marktpartijen over mogelijke aanpassing van de Wkb voor verbouw. De aangepaste regels van het Burgerlijk Wetboek zijn al vanaf 1 januari 2024 ook op alle verbouw van toepassing.
Vanaf 1 januari 2024 is bij ongeveer 80 proefprojecten ervaring opgedaan met verbouwactiviteiten onder kwaliteitsborging. Hieruit bleek dat de kosten en administratieve lasten voor aannemers bij kleine projecten relatief hoog zijn, terwijl het uitgangspunt van de Wkb is dat de kwaliteit toeneemt tegen aanvaardbare kosten.
Vanaf de zomer van 2025 is de verwachting dat enkele duizenden nieuwbouwprojecten onder gevolgklasse 1 in uitvoering zijn onder de Wkb. Sinds de inwerkingtreding van deze wet is maandelijks gemonitord wat de effecten zijn in de praktijk. Hierbij zijn geen discussiepunten of problemen naar voren gekomen die een goede werking van de Wkb in de weg staan. Bij de invoering van de wet waren er twee belangrijke aandachtspunten: het aantal beschikbare kwaliteitsborgers en de kosten van projecten. Uit onderzoek van PWC dit voorjaar blijkt dat het aantal kwaliteitsborgingsbedrijven voldoende is om alle nieuwbouwactiviteiten onder gevolgklasse 1 te borgen. Dit aantal is sinds het onderzoek verder gegroeid van 47 naar nu 62. De Vereniging Kwaliteitsborging Nederland bevestigt dat er ruim voldoende capaciteit is voor ondersteuning van het aantal lopende en in voorbereiding zijnde projecten.
Berekeningen van kwaliteitsborgers laten verder zien dat bij bouwprojecten van enige omvang de daling van de leges de kosten voor kwaliteitsborging (ruim) compenseren. Bij het bouwen van nieuwe bouwwerken onder de Wkb vervalt namelijk de vergunning voor de technische bouwactiviteit. Hierdoor worden alleen kosten gemaakt voor de leges voor de omgevingsplanactiviteit. Uit een rapportage van het Centrum van Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) blijkt dat de leges bij nieuwbouw van woningen onder de Wkb ruim 40% lager liggen dan onder de reguliere vergunningplicht.
Kamerbrief over Stand van zaken Wet kwaliteitsborging voor het bouwen .
